Ano ang Salawikain?
Ang salawikain ay binubuo ng mga parirala sa anyong patula na karaniwang naghahayag ng mga gintong aral. Ang mga salawikain, kawikaan, kasabihan, wikain, o sawikain ay mga maiiksing pangungusap na lubhang makahulugan at naglalayong magbigay patnubay sa ating pang-araw-araw na pamumuhay.
Mga Halimbawa ng Salawikain (Tagalog Proverbs)
Nasa tao ang gawa, nasa Diyos ang awa.Paliwanag: Hindi sapat na tayo ay humingi ng awa sa Diyos, kailangan din natin ang magsikap at gumawa upang matamo ang minimithing biyaya
Pag kahaba-haba man ng prusisyon, sa simbahan din ang tuloy.
Paliwanag: Sa tinagal-tagal man ng samahan ng isang magkasintahan, at sa kabila ng maaaring maging balakid sa kanilang pagmamahalan, sa bandang huli ay hahantong din sa kasalan ang kanilang samahan kung sila ay talagang nakalaan para sa isa't-isa.
Pag makitid ang kumot, magtiis kang mamaluktot.
Paliwanag: Tayo ay dapat mamuhay nang naaayon sa ating sariling kakayahan. Dapat magtipid at mamuhay ng payak kung eto lang ang kaya ng ating kabuhayan. Huwag nating tularan ang pamumuhay ng mga mas nakiririwasa sa atin.
Magandang pamintana, masamang pang kusina.
Paliwanag: Sa modernong panahon, maaaring ipakahulugan ito na “magandang idispley na siyota, pero tamad sa kitchen!” O kaya'y walang alam na gawaing bahay ang kasintahan o asawa, ngunit seksi o makisig pumorma.
Kadalasan, ang karikta'y ginagawang isang bitag upang siyang ipanghuli Noong ibig ipahamak.
Paliwanag: Totoo hangga ngayon, at ginagamit pa ring padron kahit sa telenobela, gaya ng Marimar. Ang pisikal na ganda ay malimit umanong pang-akit upang ibulid sa masama ang isang tao.
Ang puri at ang dangal, mahalaga kaysa buhay.
Paliwanag: Ang “dangal” at “puri” ay halos magkasingkahulugan at tumutukoy sa “honor” sa Ingles. Kaugnay ng “puri” ang “chastity,” “virginity,” at “respect” ngunit hindi limitado rito ang pakahulugan. Muli, ang dalisay na loob ang isa pang katangian ng kagandahan, at gagamitin kahit ng Katipunan.
Ang taong nagigipit, sa patalim man ay kumakapit.
Paliwanag: Ang taong nagigipit ay napipilitan minsan na gumawa ng mapangahas na hakbang na maaaring maging dahilan upang lalu lamang siyang magipit. Halimbawa, ang taong may mabigat na pangangailangan sa pera ay nagagawang mangutang ng patubuan, tulad ng 5-6, na nagiging dahilan upang siya ay mabaon sa utang at lalo pang maghirap.
Kahit saang gubat, ay mayroong ahas.
Paliwanag: Saan man sa ating lipunan ay may mga taong traydor na gumagawa ng mga bagay na nakalalason o nakasisira sa samahan ng bawat isa.
Kung ano ang itinanim, siya rin ang aanihin.
Paliwanag: Kung ano ang ginawa mo sa kapuwa ay kadalasang ganun din ang gagawin sa iyo. Halimbawa, kung naging matulungin ka sa kapuwa mo ay tutulungan ka rin nila.
Kung ano ang puno, siya rin ang bunga.
Paliwanag: Ginagamit sa paghahambing ng anak sa kanyang mga magulang. Sapagkat ang mga magulang ang humuhubog sa pagkatao at pag-uugali ng anak, ang anak ang nagiging larawan ng pagkatao at pag-uugali ng kanyang mga magulang. Ang mabuti (o masamang) anak, ay karaniwang ibinubunga ng mabuti (o masamang) mga magulang.
Kung hindi ukol, hindi bubukol.
Paliwanag: Ang suwerte sa buhay ay huwag asahang makakamtan kung hindi talagang nakalaan para sa iyo.
Kung may isinuksok, may dudukutin.
Paliwanag: Matutong magtipid upang sa oras nang pangangailangan ay may perang makukuha sa sariling ipon upang hindi na umasa sa tulong ng ibang tao.
Kung sino ang pumutak, siya ang nanganak.
Paliwanag: Kung minsan ay kung sino pa ang nangangatuwiran ay siya pala ang mali. At kung sino pa ang nagkakaila ay siya pala ang may gawa o may sala.
Magkulang ka na sa iyong magulang, huwang lang sa iyong biyenan.
Paliwanag: Kadalasang ipinapayo eto sa mga nagbabalak magpakasal at sa mga bagong mag-asawa upang mapabuti ang kanilang pagsasama. Ang mga magulang kase ay higit na mapagtatakpan o mapapatawad ang mga pagkukulang ng sariling anak.
May tainga ang lupa, may pakpak ang balita.
Paliwanag: Mag-ingat sa mga sinasabi dahil maaaring marinig ng iba nang hindi mo nalalaman dahil may mga taong tsismoso at mahilig magkalat o gumawa ng kuwento sa ibang tao.
Mga Halimbawa ng Salawikaing tungkol sa pakikisama, pakikipag-kaibigan at pakikipag-kapwa tao.
1. Puri sa harap, sa likod paglibak2. Kaibigan kung meron, Kung wala'y sitsaron
3. Ang tunay mong kaibigan, nasusubok sa gipitan
4. Matabang man ang paninda, matamis naman ang anyaya
5. Kapag tunay ang anyaya, sinasamahan ng hila
6. Walang paku-pakundangan, sa tunay na kaibigan
7. Hindi sasama ang pare, kundi sa kapwa pare
8. Matapang sa kapwa Pilipino, susukot-sukot sa harap ng dayo
9. Ang taong tamad, kadalasa'y salat
10. Mag-aral kang mamaluktot habang maigsi ang kumot
11. May pakpak ang balita, may tainga ang lupa
12. Sagana sa puri, dukha sa sarili
Mga Salawikain patungkol sa kabutihan, kabaitan, kagandahang asal, pagpapakumbaba at pag-ingat.
1. Ang ibinabait ng bata, sa matanda nagmula
2. Ang magandang asal ay kaban ng yaman
3. Pagsasama ng tapat, pagsasama ng maluwat
4. Ang may malinis na kalooban ay walang kinatatakutan
5. Ang mabuting halimbawa, ay higit na mabisa kaysa pahayag na dakila
6. Ang katotohana'y kahit na ibaon, lilitaw pagdating ng takdang panahon
7. Ang ibinabait ng bata, sa matanda nagmula
8. Magbiro ka sa lasing, huwag sa bagong gising
9. Bago mo sikaping gumawa ng mabuti, kailangan mo munang igayak ang sarili
10. Ang lumalakad ng marahan, matinik man ay mababaw. Ang lumalakad ng matulin, kung matinik ay malalim
Mga Halimbawa ng salawikaing tungkol sa mga pangako at ka kawalan ng kaya.
1. Buhay-alamang, paglukso ay patay2. Kasama sa gayak, di kasama sa lakad
3. Ang tao na walang pilak, parang ibong walang pakpak
4. Ang hindi tumupad sa sinabi, walang pagpapahalaga sa sarili
5. Gaano man ang iyon lakas, daig ka ng munting lagnat
6. Ang maniwala sa sabi-sabi'y walang bait sa sarili
7. Mga salawikain patungkol sa pagkakaisa at pagtutulungan.
8. Anuman ang tibay ng piling abaka, ay wala ring lakas kapag nag-iisa
9. Kaya matibay ang walis, palibhasa'y nabibigkis
10. Ang mabigat gumagaan pag napagtutuwangan
11. Ang lakas ay daig ng paraan
12. Ako, ikaw o kahit sinumang nilalang, tayong lahat ay arkitekto ng sariling kapalaran
13. Mga salawikain patungkol sa kagitingan at katapangan.
14. Ang lihim na katapangan ay siyang pakikinabangan
15. Sa larangan ng digmaan, nakikilala ang tapan
16. Marami ang matapang sa bilang, ngunit ang buong-loob ay iilan
17. Ang bayaning masugatan, nag-iibayo ang tapang
18. Nawala ang ari, ngunit hindi ang lahi
19. Ang lalaking tunay na matapang, hindi natatakot sa pana-panaan
20.Kapag pinangatawanan, sapilitang makakamtan
Mga Halimbawa ng salawikaing tungkol sa pagtitiis
1. Hanggang maiksi ang kumot, magtiis na mamaluktot2. Pag may hirap, may ginhawa
3. Walang ligaya sa lupa na di dinilig ng luha
4. Pag may kalungkutan, may kasiyahan
5. Kung aakyat ka nga't mahuhulog naman, mabuting sa lupa'y mamulot na lamang
6. Pagkapawi ng ulap, lumilitaw ang liwanag
7. Ang tao na walang pilak, parang ibong walang pakpak
8. Ang hindi tumupad sa sinabi, walang pagpapahalaga sa sarili
9. Gaano man ang iyon lakas, daig ka ng munting lagnat
Mga iba pang Salawikain
- Nasa Diyos ang awa,nasa tao ang gawa.
- Kapag ang tao'y matipid,maraming maililigpit.
- Ano man ang gagawin, makapitong iisipin.
- Ang hindi napagod magtipon, walang hinayang magtapon.
- Madali ang maging tao, mahirap magpakatao.
- Ang tunay na anyaya, sinasamahan ng hila.
- Ang magalang na sagot ay nakakapawi ng poot.
- Ang gawa sa pagkabata,dala hanggang pagtanda.
- Pag di ukol, ay di bubukol.
- Kung sino ang masalita ay siyang kulang sa gawa.
- Daig ng maagap ang taong masipag.
- Ako ang nagbayo ako ang nagsaing saka ng maluto'y iba ang kumain
- Ubus-ubos biyaya, pagkatapos nakatunganga.
- Kung sino ang pumutak ay siyang nanganak.
- Magsama-sama at malakas, magwatak-watak at babagsak.
- Matibay ang walis, palibhasa'y magkabigkis.
- Walang palayok na walang kasukat na tungtong.
- Sa taong walang takot, walang mataas na bakod.
- Marami ang matapang sa bilang, ngunit ang buo ang loob ay kulang.
- Kung ano ang puno, siya ang bunga.
- Kung walang tiyaga, walang nilaga.
- Kung may tinanim, may aanihin.
- Huli man daw at magaling, naihahabol din.
- Aanhin pa ang damo, kung patay na ang kabayo.
- Ang taong nagigipit, sa patalim kumakapit.
- Ang taong walang kibo, nasa loob ang kulo.
- Kapag apaw na ang takalan, kailangan kalusan.
- Ang mabigat ay gumagaan, kung pinagtutulungan.
- Ubos-ubos biyaya, pagkatapos nakatunganga.
- Pagkahaba-haba man daw ng prusisyon, sa simbahan din ang tuloy.
- Ang buhay ay parang gulong, minsang nasa ibabaw, minsang nasa ilalim.
- Ang hindi marunong magmahal sa sariling wika, daig pa ang malangsang isda.
- Ang umaayaw ay di nagwawagi, ang nagwawagi ay di umaayaw.
- Malaking puno, ngunit walang lilim.
- Nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa.
- Kunwaring matapang, bagkus duwag naman.
- Bago ka bumati ng sa ibang uling, uling mo muna ang iyong pahirin.
- Walang naninira sa bakal kundi sariling kalawang.
- Walang lumura sa langit na di sa kanyang mukha nagbalik.
- Di lahat ng kagalingan ay may dalang katamisan.
- Di lahat ng kapaitan ay tanda ng kasamaan.
- Pulutin ang mabuti, ang masama ay iwaksi.
- Ang maniwala sa sabi-sabi, walang bait sa sarili.
- Malakas ang bulong kaysa sigaw.
- Walang ligaya sa lupa na hindi dinilig ng luha.
- Ang kaginhawaan ay nasa kasiyahan, at wala sa kasaganaan.
- Ang pagsasabi ng tapat ay pagsasamang maluat.
- Kung saan ang hilig duon mabubuwal.
- Yaong mapag-alinlangan, madalas mapagiwanan.
- Nakikita ang butas ng karayom, hindi nakikita ang butas ng palakol.
- Ang pili ng pili, natatapat sa bungi.
- Ano man ang gawa at dali-dali ay hindi iigi ang pagkakayari.
- Ang taong walang pilak ay parang ibong walang pakpak.
- Mainam na ang pipit na nasa kamay kaysa lawing lumilipad.
- Ang araw bago sumikat nakikita muna'y banaag.
- Walang mahirap na gawa pag dinaan sa tiyaga.
- Huwag kang magtiwala sa di mo kakilala.
- Nagpapakain ma't masama sa loob, ang pinakakain hindi nabubusog.
- Ang taong tamad, kadalasa'y salat
- Mag-aral kang mamaluktot habang maigsi ang kumot
- May pakpak ang balita, may tainga ang lupa
- Sagana sa puri, dukha sa sarili
- Ang paala-ala ay mabisang gamot sa taong nakakalimot.
- Magsisi ka man at huli wala nang mangyayari.
- Matalino man ang matsing, napaglalalangan din.
- Batang puso madaling marahuyo.
- Tikatik man kung panay ang ulan, malalim mang ilog ay mapapaapaw.
- Naghangad ng kagitna, isang salop ang nawala.
- Ubus-ubos biyaya, maya-maya ay nakatunganga.
- Kung binigyan ng buhay, bibigyan din ng ikabubuhay.
- Ang iyong kakainin, sa iyong pawis manggagaling.
- Buntot mo, hila mo.
- Kung nasaan ang asukal, naruon ang langgam.
- Walang mapait na tutong sa taong nagugutom.
- Lahat ng gubat ay may ahas.
- Ang anumang kasulatan dapat ay lalagdaan.
- Nasa taong matapat ang huling halakhak.
- Ang tunay na kaibigan karamay kailan man.
- Ang tunay na kaibigan, nakikilala sa kagipitan.
- Ang matapat na kaibigan, tunay na maaasahan.
- Turan mo ang iyong kaibigan, sasabihin ko kung sino ikaw.
- Ang tunay mong pagkatao, nakikilala sa gawa mo.
- Ang tao kapag mayaman marami ang kaibigan.
- Magkulang ka na sa magulang huwag lamang sa biyenan.
- Ang pag-aasawa ay hindi biro, ‘di tulad ng kanin iluluwa kung mapaso.
- Kung gaano kataas ang lipad gayon din ang lagapak pag bagsak.
- Hampas sa kalabaw, sa kabayo ang latay.
- Kapag ang ilog ay matahimik, asahan mo at malalim.
- Kapag ang ilog ay maingay, asahan mo at mababaw.
- Ang langaw na dumapo sa kalabaw,
- mataas pa sa kalabaw ang pakiramdam.
- May tainga ang lupa, may pakpak ang balita
- Kung ano ang itinanim, iyon din ang aanihin.
- Huwag magbilang ng manok hangga’t hindi napipisa ang itlog.
- Kung sino ang unang pumutak, siya ang nanganak.
- Magkupkop ka ng kaawa-awa, langit ang iyong gantimpala.
- Ang mabuting gawa kinalulugdan ng madla.
- Kapag bukas ang kaban, nagkakasala sinuman.
- Ang butong tinangay ng aso, walang salang nalawayan ito.
- Ang utang ay utang, hindi dapat kalimutan.
- Ang iyong hiniram, isauli o palitan.
- Upang sa susunod, hindi ka makadalaan.
- Ang bungang hinog sa sanga matamis ang lasa.
- Ang bungang hinog sa pilit kung kainin ay mapait.
- Walang humawak ng lutuan na hindi naulingan.
- Gawin mo sa kapuwa mo. Ang nais mong gawin niya sa iyo.
- Ang sakit ng kalingkingan damdamin ng buong katawan.
- Ang mabigat ay gumagaan kapag pinagtulung-tulungan.
- Madaling pumitas ng bunga,kung dadaan ka sa sanga.
- Ibong sa hawla’y ikinulong nang mahigpit, kapag nakawala’y hindi na babalik.
- Kahoy mang babad sa tubig sa apoy huwag ilapit ‘pag ito’y nadarang sa init, sapilitang magdirikit.
- Sa larangan ng digmaan, nakikilala ang matapang.
- Kung may hirap ay may ginhawa.
- Ang pag-ilag sa kaaway ang tunay na katapangan.
- Ano man ang tibay ng piling abaka ay wala ring silbi kapag nag-iisa.
- Ang taong mainggitin, lumigaya man ay sawi rin.
- Walang matiyagang lalake sa pihikang babae.
- Kung takot sa ahas, iwasan mo ang gubat.
- Matutuyo na ang sapa nguni’t hindi ang balita.
- Madali ang maging tao, mahirap magpakatao.
- Aanhin mo ang palasyo, kung ang nakatira ay kuwago mabuti pa ang bahay kubo, ang nakatira ay tao.
- Kung pukulin ka ng bato, tinapay ang iganti mo.
- Balat man at malinamnam, hindi mo matitikman.
- Matalino man ang matsing, napaglalalangan din.
- Batang puso, madaling marahuyo.
- Kung saan nahihilig, duon din nabubuwal.
- Naghangad ng kagitna, isang salop ang nawala.
- Ang bulsang laging mapagbigay, hindi nawawalan ng laman.
- Ubus-ubos biyaya, maya-maya ay nakatunganga.
- Kung ano ang sukat ng ohales iyon ding ang laki ng butones.
- Nasa tao ang gawa nasa Diyos ang awa.
- Kung binigyan ng buhay, bibigyan din ng ikabubuhay.
- Ang iyong kakainin, sa iyong pawis manggagaling.
- Kung nasaan ang asukal, naruon ang langgam.
- Walang mapait na tutong, sa taong nagugutom.
- Ang tunay na kaibigan, karamay kailan man.
- Ang tao kapag mayaman, marami ang kaibigan.
- Kapag may isinuksok, may madudukot.
- Magkulang ka na sa magulang, huwang lamang sa biyenan.
- Nakikita ang butas ng karayon, hindi makita ang butas ng palakol.
- Hampas sa kalabaw, sa kabayo ang latay.
- Ang lumalakad nang mabagal, kung matinik ay mababaw.
- Ang lumalakad nang matulin, kung matinik ay malalim.
- Ang langaw na dumapo sa kalabaw, mataas pa sa kalabaw ang pakiramdam.
- May tainga ang lupa, may pakpak ang balita.
- Kung ano ang itinanim, iyon din ang aanihin.
- Aanhin pa ang damo, kung patay na ang kabayo.
- Pili nang pili, natapatan din ay bungi.
- Huwag magbilang ng manok, hangga't hindi napipisa ang itlog.
- Kung sino ang unang pumutak, siya ang nanganak.
- Magkupkop ka ng kaawa-awa, langit ang iyong gantimpala.
- Kapag bukas ang kaban, nagkakasala sinuman.
- Ang bungang hinog sa pilit, kung kainin ay mapait.
- Walang humawak ng lutuan, na hindi naulingan.
- Sala sa lamig, sala sa init.
- Ang sakit ng kalingkingan, damdamin ng buong katawan.
- Ang mabigat ay gumagaan, kapag pinagtulung-tulungan.
- Sa larangan ng digmaan, nakikilala ang matapang.
- Ang pag-ilag sa kaaway, ang tunay na katapangan.
- Ano man ang tibay ng piling abaka, ay wala ring silbi kapag nag-iisa.
- Ang taong mainggitin, lumigaya man ay sawi rin.
- Sa taong may tunay na hiya, ang salita ay panunumpa.
- Walang matiyagang lalake, sa pihikang babae.
- Ang bayaning nasugatan, nag-iibayo ang tapang.
- Ang puri at ang dangal, mahalaga kaysa buhay.
- Mabuti't masamang ginto Sa urian natatanto.
- Sa maliliit na dampâ nagmumula ang dakila.
- Ang bayaning masugatan nag-iibayo ang tapang.
- Kapag apaw na ang takalan, kailangan kalusan.
- Ang isip ay parang itak, Sa hasa tumatalas.
- Kuwarta na, naging bato pa.
- Bibig na natatakpan, hindi papasukin ng langaw
- Kung anong bukang-bibig ay siyang nilalaman ng dibdib.
No comments:
Post a Comment